टी-शर्टवरून शिक्षा आणि हिंगणघाटची आठवण
मागे माननीय पंडितराव जाधव साहेबांनी, वकिलांना टी-शर्टवरून सहा महिन्यांची शिक्षा, ही बातमी शेअर केली आणि मला हिंगणघाट, गंगापूरची आठवण झाली.
जून १९९१. सरकारी वकील पै. श्री. अली साहेब माझ्या कोर्टात हजर झाले. विना टाय. दुपारी चहासाठी, चेंबरमध्ये येण्याचे मी त्यांना आमंत्रण दिले. ते आले. कोर्टासमोर दिनू भाईचे हॉटेल होते. त्यांच्याकडून चहा मागवला. चहा झाला. औपचारिक बोलणे झाले. ते निघत असताना, मी त्यांना अली साब एक छोटासा तोहफा म्हणून एक बँड दिला. तो त्यांनी घेतला आणि उनका मुस्कुराना गजब हो गया. त्यांची माफी मागितली की माझ्याकडे तेव्हा टाय नव्हता.
कधी कधी लेकी बोले, सुने लागे तत्त्वानुसार वागावे लागले तर त्यात वाईट काय? उरलेल्या दोन वर्षांच्या कालावधीत अली साहेब एकदाही Inappropriate attire मध्ये डायससमोर आले नव्हते. बाब एकदम लहानशी परंतु अशा गोष्टी तालुक्यासारख्या ठिकाणी वावटळासारख्या पसरतात. त्यामुळे आपोआप कोर्टासमोरचा डेकोरम साधला जाण्यास मदत झाली होती.
गंगापूरमधील नियम आणि वकिलांचा प्रतिसाद
गंगापूरला १९९३-१९९६. तेथील काही वकील मंडळी विना बँड येत. श्री. रायते (बहुतेक करून एस. व्ही.) साहेब प्रमुख दिवाणी न्यायाधीश कनिष्ठ स्तर होते. त्यांच्यासोबत मी बारला भेट दिली. चहा, गप्पा झाल्यावर मी बारच्या पुढे एक सूचना मांडली की डायससमोर एकाही वकील साहेबाने विना युनिफॉर्म येऊ नये. त्यात बँडही आले. रूल पाळला न गेल्यास बार लायब्ररीला पंचवीस रुपये द्यावे लागतील. सगळ्यांनी होकार दिला. एका महिन्यात पाहिजे तसा १००% बदल झाला होता. अनेक वकील साहेबांना दंड भरावा लागला होता आणि त्यात काहींना तो दंड भरण्यातही जो आनंद झाला होता तो बघण्यासारखा होता. वरिष्ठ कै. कानडे वकील साहेबांना तीन चार वेळा, झळ बसली परंतु तरीही नो बॉक्सिंग.
वैजापूरमधील अनुभव आणि वकिलांचा सकारात्मक दृष्टिकोन
दिवाळी सुट्ट्यांच्या काळात माझ्याकडे शेजारील तालुका वैजापूरचा चार्ज होता. तेथील वरिष्ठ वकील (Subject to correction) श्री. निंबाळकर साहेब हजर झाले. विना बँड. मी त्यांना बार लायब्ररीला पंचवीस रुपये अगोदर देणगी/दंड द्या मग ऐकतो असे सांगितले. गंगापूरची वकील मंडळी “साहेबांची (माझी) आता खैर नाही” या धास्तीत होती. कारण की त्या वकील साहेबांविरुद्ध मे. सर्वोच्च न्यायालयात अवमान याचिका की अशीच काहीतरी एक याचिका सुरू होती आणि ते खूप “कलह”कार होते अशी त्यांची कुख्याती होती. ते वकील, “साहेब मी आलोच” म्हणून बाहेर गेले. चार पाच मिनिटात परत आले आणि म्हणाले सर दंडाची रक्कम मी बार सेक्रेटरीकडे जमा करून आलो आहे. आपले अभिनंदन करतो की आपण ही मोहीम राबवली. आपण लोक जर अशा प्रकारे सख्त राहिले तर आम्हाला व्यवस्थित वागावेच लागते.
ड्रेसकोडवरून इतरत्र कोठेही त्रास झाला नाही. चांगुलपणात वकील मंडळींनी मला एकदाही जिंकू दिले नाही.
जाता जाता
१९९९-२००१ मी डहाणूला होतो. मे महिना. तापमान विचारू नका. मी कोर्टात जात होतो. फुल बाह्यांचा स्वेटर चढवलेला. ॲड. श्री. संदीप शहा साहेबांनी मला बघितले. जवळ येऊन त्यांनी विचारले साहेब, आटली गर्मीमा स्वेटर? तब्येत ठीक नथी के शु? मी हसत हसत उत्तर दिले, ये अंदर की बात है. मग खुलासा केला की वीज सकाळपासून गेलेली आहे. माझा पांढरा शर्ट इस्त्रीचा नाही. इस्त्रीवाल्याकडे कोळशाची इस्त्री नाही. दहा वाजता स्कूटरवर गावात चक्कर मारून आलो की नवीन शर्ट विकत घेऊ तर एकही दुकान अजून उघडलेले नाही. माझ्या धुतलेल्या पांढऱ्या शर्टाची हालत “बैलचाबे” जैसा. एक व्यंग लपवण्यासाठी थोडा त्रास तर सोसावाच लागतो. म्हणून त्या शर्टावर हे स्वेटर. बिलीव्ह मी, आम्हा दोघांच्या गडगडाटी हास्यामुळे तेथील स्टाफ आणि वकील मंडळी बुचकळ्यात पडली होती. त्या दिवसानंतर आजतागायत दुसऱ्या दिवसाचा ड्रेस आदल्या रात्रीच तयार.
Author Profile
-
B A, LL B
Practised at Shahada, Dist Dhule (Now : Nandurbar) June 1985 to July 1990.
Appointed as a JMFC and CJ JD on 16.8.1990 at Wardha.
Thereafter transferred to Hinganghat, Gangapur, Mallapur, Nandura, Dahanu.
CJ SD Palghar
Adhoc D and S Judge Pune, Nagpur, Satara
City Civil Judge Mumbai
Family Court Judge Mumbai
Principal Family Court Judge Nagpur
Retired on superannuation on 31.5.2018
Appointed as a Member, Mah Electricity Regulatory Commission from 6.6.2018 to 31.5.2023
Thoroughly enjoyed Mediation Work in Family Courts at Mumbai, Nagpur.
Now camping at Dallas, Austin in Texas.
